ทำไมใบไม้ถึงมีรู?

  • 16/07/2020
  • จำนวนผู้ชม 4,689 คน

ทำไมใบไม้ถึงมีรู?

          ช่วงนี้ไม้ฟอกอากาศกำลังมาแรง และหนึ่งในนั้นก็คือ “มอนสเตอร่า” แถมราคาพุ่งสูง..ขึ้นเพราะญาญ่าเข้าไปอีก!! สังเกตไหมคะว่า ใบของมอนสเตอร่า ไม่เหมือนใบของพืชชนิดอื่นๆ เพราะมันมี “รู” อยู่ด้วย เอ...แล้วอย่างนี้ จะยังสังเคราะห์แสงได้อยู่หรือป่าว แล้วรูที่ว่านี้มันมีความสำคัญอย่างไร ไปไขข้อข้องใจกันเลยจ้า

          โดยทั่วไปเรามักจะเห็นใบไม้สีเขียวรูปทรงเต็มใบ เพราะเราต่างรู้ว่าใบไม้มีหน้าที่ในการสังเคราะห์แสงเพื่อสร้างอาหาร โดยแผ่นใบจะมีสารสีเขียวที่เรียกว่า คลอโรฟิลล์ ใช้สำหรับกระบวนการสังเคราะห์ด้วยแสงนั่นเอง แต่ก็มีพืชกลุ่มเจ้ามอนสเตอร่านี่แหละ ที่มีแผ่นใบมีรู และเกิดขึ้นเองตามธรรมชาติอีกต่างหาก ใบพืชชนิดนี้มีเอกลักษณ์เฉพาะตัวแผ่นใบใหญ่ และแฉกฉลุ เมื่อโตเต็มที่จะมีรูตามใบ ซึ่งเป็นลักษณะเด่นเฉพาะตัวของพืชในตระกูลนี้มักพบในเขตร้อนชื้น ลำต้นเลื้อยทอดยาวไปตามพื้นดินหรือโอบกอดต้นไม้เพื่อค้ำพยุงต้น มีรากทุกข้อปล้อง ขยายพันธุ์ค่อนข้างง่าย

แล้ว “รู” ที่ว่านี้เกิดขึ้นมาอย่างไร?

เพราะ “ลม” รึเปล่าที่ทำให้ใบของมอนสเตอร่าต้องมีรู เนื่องจากขนาดใบที่ใหญ่จึงทำให้ไม่สามารถต้านลมได้ ทำให้พืชกลุ่มนี้สร้างรูบนใบขึ้นเพื่อให้ลมสามารถพัดผ่านไปได้โดยลดแรงต้านที่จะทำให้เกิดความเสียหายกับใบลงได้ แต่ทำไมพืชที่มีใบใหญ่ชนิดอื่นๆ ในป่าเดียวกันถึงไม่มีรูหากเป็นการปรับตัวเข้ากับสภาพแวดล้อม ก็ยังไม่ใช่ซะทีเดียว หรืออาจจะเป็นเพราะ “น้ำ” เป็นไปได้ไหมว่ารูบนใบของมอนสเตอร่าช่วยทำให้น้ำที่มาจากฝนสามารถไหลทะลุผ่านใบที่มีขนาดใหญ่ลงไปสู่รากที่อยู่ใต้ต้นได้ง่ายขึ้น เพราะใบที่มีขนาดใหญ่เป็นตัวกันน้ำลงสู่พื้นดิน แต่พรรณไม้กลุ่มนี้เจริญเติบโตในเขตร้อนชื้นจึงน่าจะมีน้ำเพียงพออยู่แล้ว ก็ยังไม่ถูกอีก แล้วอะไรล่ะคือเหตุผลที่แท้จริงที่ทำให้ใบของมอนสเตอร่ามีรู Christopher Muir นักพฤกษศาสตร์จากมหาวิทยาลัย Indiana เป็นผู้ให้คำตอบเรื่องนี้ว่า เกี่ยวข้องกับ “แสง” โดยเสนอว่าภายใต้สภาวะแวดล้อมของป่าฝน แสงดูจะเป็นตัวแปรที่จำเป็นของพืชกลุ่มนี้ที่เกิดใต้ต้นไม้ใหญ่ เลื้อยทอดยาวปีนหรือโอบกอดไปกับต้นไม้เพื่อหาแสงแดด จึงทำให้พืชกลุ่มนี้มีวิวัฒนาการสร้างรูเพื่อทำหน้าที่ให้แสงสามารถส่องลอดผ่านไปยังใบที่อยู่ด้านล่างได้ เผื่อแผ่ให้พืชที่อยู่ด้านล่างสามารถทำหน้าที่ในการสังเคราะห์แสงได้เช่นเดียวกันนั่นเอง นอกจากรูจะช่วยเรื่องของการสังเคราะห์แสงแล้ว ยังทำให้พืชกลุ่มนี้มีใบที่เป็นเอกลักษณ์สวยงามและเป็นที่นิยมในปัจจุบันนำมาใช้ประดับและปลูกในอาคารอีกด้วย ทุกท่านสามารถชมมอนสเตอร่าได้ที่สวนสมุนไพร และเรือนร่มไม้ และยังมีไม้ใบประดับอีกหลากหลายชนิด จัดแสดงไว้ให้ทุกท่านได้เข้ามาเที่ยวชม อุทยานหลวงราชพฤกษ์ จ.เชียงใหม่

ที่มา: https://hkm.hrdi.or.th/knowledge/detail/139

https://www.facebook.com/suanbaichum/

http://www.botany.hawaii.edu/people/christopher-muir/

มูลนิธิโครงการหลวง
สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
เครือเจริญโภคภัณฑ์
ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร
ธนาคารแห่งประเทศไทย
gistda
ธนาคารกรุงไทย