“สีเหลือง” สีแห่งความเป็นมงคล

“สีเหลือง” สีแห่งความเป็นมงคล

     หากพูดถึง “ความมงคล” เป็นอีกหนึ่งจินตนาการ ความเชื่อของมนุษย์ที่สืบทอดกันมา ที่พัฒนาไปสู่การกระทำ พิธีกรรม จนเป็นวิถีการดำรงชีวิต และกลายเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรม “ความมงคล” ถูกนำมาใช้เพื่อตอบสนองต่อความเชื่อ จิตวิญญาณ และอารมณ์ของมนุษย์

     “สี” เป็นอีกหนึ่งตัวแทนเชิงสัญลักษณ์ต่างๆ ที่มนุษย์ใช้แฝงความหมายในเชิงจิตวิทยา หรือสื่อแทนแนวความคิด วันนี้เราจะกล่าวถึงสีที่เป็นตัวแทนของความเป็นมงคล ซึ่งสีที่นึกถึงไม่พ้น “สีเหลือง” ที่มักจะใช้แทนสิ่งที่ดี และความเป็นมงคล ในทางวิทยาศาสตร์ สีเหลืองเป็นสีที่สะดุดตามนุษย์มากที่สุด ในวัฒนธรรมจีนได้กล่าวว่า สีเหลืองสร้างหยินหยาง.... จึงให้สีเหลืองเป็นสีที่สวยที่สุด เป็นองค์ประกอบของทุกสรรพสิ่ง เป็นสัญลักษณ์ของความโชคดี และทางฮวงจุ้ยกล่าวถึงสีเหลืองแทนธาตุดิน ให้ความหมายความเป็นปึกแผ่น มั่นคง เจริญรุ่งเรือง สดชื่นรื่นเริง เช่นเดียวกับวัฒนธรรมตะวันตก ที่ให้สีเหลืองเป็นสีของความอบอุ่น รื่นเริง อย่างสีของแสงแดด สีเหลืองจึงมักจะถูกใช้ในสัญลักษณ์ต่างๆ เช่น สัญลักษณ์ตราอาเซียน สัญลักษณ์คือต้นรวงข้าวสีเหลือง 10 ต้น มัดรวมกันไว้บนพื้นหลังสีแดง เพื่อสื่อถึงความเจริญรุ่งเรือง ประเทศไทยเคยเป็นที่รู้จักและเรียกกันมาตั้งแต่สมัยโบราณว่า “สุวรรณภูมิ” ซึ่งแปลว่า “แผ่นดินทอง” (ทอง:สีเหลือง) สีเหลืองเป็นสีที่หมายถึงแสงสว่างแห่งปัญญา ความแจ่มใส ผู้ทรงศีล ดังนั้นสีเหลืองจึงกลายเป็นสีแห่งศาสนาหรือพิธีกรรมทางศาสนา เช่นสีธูปสีเหลืองที่ใช้บูชาเทพ การขอพรให้มีความฉลาดหลักแหลม การใช้ดอกไม้สีเหลืองสักการะเทพ เทวดา เป็นต้น

     นอกจากในทางศาสนา การใช้สีเหลืองเพื่อความเป็นมงคลของคนไทยมีหลายอย่าง และสิ่งที่ถือว่าเป็นมงคลอันยิ่งใหญ่คือ การได้แสดงความจงรักภักดีต่อพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร และพระบาทสมเด็จพระวชิรเกล้าเจ้าอยู่หัว ของปวงชนชาวไทย จะเห็นได้จากที่ชาวไทยได้แสดงพลังรวมใจพากันใส่เสื้อสีเหลือง ซึ่งเป็นสีประจำวันราชสมภพของพระองค์ท่าน

     สีเหลืองจึงถูกนำมาใช้ในงานกิจกรรมแสดงสัญลักษณ์ที่สื่อถึงพระองค์ท่าน รวมถึงเมื่อครั้งงานมหกรรมพืชสวนโลกเฉลิมพระเกียรติฯ ราชพฤกษ์ 2549 (อุทยานหลวงราชพฤกษ์ในปัจจุบัน) ที่ประกอบขึ้นด้วยรูปทรงของดอกราชพฤกษ์ ที่พัฒนามาจากธรรมชาติจริงของดอกราชพฤกษ์ มีสีเหลือง 5 กลีบ ซึ่งเป็นดอกไม้ประจำชาติไทย และสีเหลืองเป็นสีแห่งวันจันทร์ ซึ่งเป็นวันพระราชสมภพอีกด้วย ส่วนเกสรของดอกราชพฤกษ์ในตราสัญลักษณ์ ได้รับการออกแบบให้อยู่ในรูปทรงของเลข ๙ ไทย อันสื่อความหมายว่า งานราชพฤกษ์ 2549 เป็นงานมหกรรมที่จัดขึ้นเพื่อน้อมเกล้าฯ ถวาย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๙ แห่งพระมหาจักรีบรมราชวงศ์ เนื่องในวโรกาสแห่งการเฉลิมฉลองที่ทรงครองสิริราชสมบัติครบ 60 ปี และทรงเจริญพระชนม์มายุครบ 80 พรรษา

     เมื่อทราบความเป็นมา เรื่องราวของสีเหลืองสีแห่งความเป็นมงคลในแง่ต่างๆ รวมถึงการเป็นสีประจำพระองค์กษัตริย์ไทยของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ 9 แล้ว ตอนหน้าเราจะเสนอเรื่องราวของสีเหลืองในแบบไหนที่น่าสนใจอีก รอติดตามกันนะคะ และสามารถร่วมรำลึกถึงพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ผ่านการเที่ยวชมสวนสวยที่รายล้อมไปด้วยดอกไม้สีเหลือง และพรรณไม้นานาชนิด ณ อุทยานหลวงราชพฤกษ์ จังหวัดเชียงใหม่

ข้อมูลอ้างอิง

เฉลิมชัย สุวรรณวัฒนา. 2553. สีในวัฒนธรรมคติความเชื่อของไทย. วิทยานิพนธ์ บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยศิลปากร

Shutter stock blog. การเป็นสัญลักษณ์ของสีและความหมายของสีทั่วโลก [ระบบออนไลน์]. แหล่งที่มา: https://www.shutterstock.com/th/blog/color-symbolism-and-meanings-around-the-world/