ดอกมะเดื่อหายไปไหนนะ
สวัสดีค่ะ ต้นปีอากาศหนาวเย็นแบบนี้ ต้นไม้หลายชนิดภายในอุทยานหลวงราชพฤกษ์ก็เริ่มผลัดใบลง และแอดมินก็เห็นเนินต้นผักเฮือดใกล้ๆ หอคำหลวงของเราที่เริ่มผลัดใบเช่นกัน และเห็นลูกกลมๆ ออกตามกิ่งเต็มไปหมด แต่จะคิดว่าเป็นดอก ก็ลักษณะคล้ายผลซะเหลือเกิน และถ้าคิดว่าเป็นผล แต่ก่อนหน้านี้ก็ไม่เคยเห็นดอก
จะเป็นดอกหรือผล และดอกหายไปไหน วันนี้แอดมินหาคำตอบมาสรุปให้ลูกเพจทุกท่านดูกันค่ะ
ต้นผักเฮือดที่แอดมินเห็นนั้นเป็นพืชสกุล Ficus หรือสกุลมะเดื่อ พืชในกลุ่มนี้ก็จะมีต้นไทร ต้นกร่าง ต้นผักเฮือด มะเดื่อชนิดต่างๆ รวมถึงมะเดื่อฝรั่งผลไม้ที่หลายๆ ท่านรู้จักกัน พืชกลุ่มนี้จะมีลักษณะดอกที่คล้ายผล ที่เรียกว่า Syconium คือดอกย่อยมีขนาดเล็กอัดกันแน่น เจริญอยู่บนฐานของดอกที่ห่อหุ้มไว้กลมคล้ายผล ภายในกลวง ที่ปลายมีช่องเปิดที่มีใบประดับปิดอยู่
พืชกลุ่มมะเดื่อจะมีการผสมพันธุ์อาศัยแมลง เช่นแมลงหวี่ แตนมะเดื่อ (fig wasp) แมลงเหล่านี้มักจะบินเข้าไปเพื่อวางไข่ผ่านรูเปิดท้ายโครงสร้างดอกที่มีลักษณะกลม และในระหว่างนั้นเกสรตัวผู้จากต่างต้น ที่ติดมากับแมลงก็ได้เป็นการผสมเกสรไปในตัวด้วย ผลที่สามารถเจริญเป็นผลได้โดยไม่อาศัยการผสมพันธุ์ โดยส่วนที่เราเรียกว่าเนื้อผลนั้นพัฒนามาจากฐานรองดอก เป็นผลที่ทานได้ เช่นมะเดื่อฝรั่งบางพันธุ์ ส่วนผลที่มาจากต้นตัวผู้ มักมีแมลงอยู่ด้านในจำนวนมาก เช่นมะเดื่อชุมพร และอื่นๆ ผลแบบนี้กินไม่ได้ ส่วนมากใช้เป็นอาหารสัตว์
นอกจากจะเป็นเกร็ดความรู้เรื่องโครงสร้างดอกและผลของพืชที่มีความพิเศษแล้ว เรื่องของมะเดื่อกับแมลงตามหลักธรรมชาติวิทยาก็ถือว่าเป็นกลไกการพึ่งพาอาศัยกันที่น่าสนใจทีเดียวเลยล่ะคะ
