หางนกยูง “ไทย” หางนกยูง “ฝรั่ง” 

  • 15/05/2023
  • จำนวนผู้ชม 6,939 คน

ทำไม ? ต้อง หางนกยูง “ไทย” หางนกยูง “ฝรั่ง” 

ต้นหางนกยูง หรือที่คนเมืองเหนือเราเรียกว่า “ซอมพอ” และยังมีชื่อเรียกที่แตกต่างกันไปอีกคือ ซอมพอหน้อย ที่ใช้เรียกต้นหางนกยูงไทย และซอมพอหลวง ใช้เรียกหางนกยูงฝรั่ง ว่าแต่หางนกยูงทั้งไทยและฝรั่งนี้ เหมือนหรือต่างกันยังไง ทำไมต้องใช้คำว่านกยูงในชื่อ  มาดูกันค่ะ 

ทั้งต้นหางนกยูงไทยและหางนกยูงฝรั่ง  เป็นพรรณไม้ต่างประเทศ ที่มีการนำเข้ามาปลูกและเกิดการกระจายพันธุ์ในหลายประเทศทั่วโลก รวมถึงประเทศไทยเรา โดยหางนกยูงไทยมีถิ่นกำเนิดมาจากประเทศแถบอเมริกาเขตร้อน  อย่าง กัวเตมาลา เม็กซิโก นิการากัว ส่วนหางนกยูงฝรั่งมีถิ่นกำเนิดจากประเทศมาดาร์กัสการ์  ถึงแม้จะชื่อคล้ายกัน แต่ทั้งหางนกยูงไทยและหางนกยูงฝรั่งเป็นพืชคนละสกุล โดยทั้งสองเป็นพืชในวงศ์ถั่ว (Fabaceae) เหมือนกัน แต่หางนกยูงไทยมีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Caesalpinia pulcherrima (Linn.) Swartz อยู่ในสกุล Caesalpinia ส่วนหางนกยูงฝรั่งมีชื่อวิทยาศาสตร์คือ Delonix regia (BoJ. ex Hook.) Raf อยู่ในสกุล Delonix

และชื่อที่เรียกว่า “หางนกยูง”  มาจากรูปร่างของดอกทั้งคู่ถึงแม้ตามลักษณะทางพฤกษศาสตร์จะไม่เหมือนกันซะทีเดียว แต่กลีบดอก 5 กลีบที่ไม่เท่ากัน และลักษณะเกสรตัวผู้ที่ยาวงอน คล้ายนกยูงกำลังรำแพนอยู่  จึงเป็นที่มาของชื่อหางนกยูง ส่วนการแยกออกเป็นหางนกยูงไทยและฝรั่งบ้างก็ว่ามาจากลักษณะลำต้น หางนกยูงไทยจะเป็นไม้พุ่มที่สูงได้ถึง 2.5 เมตร ส่วนหางนกยูงฝรั่งเป็นไม้ต้นขนาดใหญ่ สูงได้ถึง 15 เมตร จึงเป็นอีกหนึ่งที่มาของชื่อที่คนไทยจะใช้เปรียบเทียบว่าหางนกยูงไทยเหมือนรูปร่างคนไทยที่ตัวเล็กกว่าหางนกยูงฝรั่งที่เหมือนรูปร่างคนฝรั่ง (ต่างชาติ) ที่โตกว่า

ลักษณะเด่นอีกหนึ่งอย่างของต้นหางนกยูงทั้งไทยและฝรั่งที่ทำให้ผู้คนชื่นชอบคือสีสันสดใส และมีหลายสี อย่างหางนกยูงไทยมีทั้งสีส้มอมแดง  สีเหลือง  และยังมีสีชมพูอีกด้วย ส่วนหางนกยูงฝรั่งมีทั้งสีส้มอมแดงเหมือนสีเปลวเพลิง  ที่พบได้ทั่วไป ยังมีสีที่ลดระดับความเข้มลงเป็นอีกเฉดสีใหม่ที่สวยงามไม่แพ้กัน รวมถึงหางนกยูงที่มีกลีบดอกสีเหลืองทอง  ที่ได้รับความสนใจมาก จึงมักเรียกหางนกยูงฝรั่งที่มีสีเหลืองทองนี้ว่า “หางนกยูงสีทอง”  แต่ด้วยหางนกยูงสีทองนี้ติดฝักได้ยากมาก การขยายพันธุ์จึงเป็นการขยายพันธุ์ด้วยวิธีอื่นที่นอกเหนือจากการเพาะเมล็ด เราจึงพบต้นหางนกยูงดอกสีเหลืองทองแบบนี้ได้น้อยในธรรมชาติ

ในอุทยานหลวงราชพฤกษ์เรามีหางนกยูงทั้งไทย ฝรั่ง หลายเฉดสีรวมถึงหางนกยูงดอกสีเหลืองทองให้ทุกท่านได้เที่ยวชมได้ทุกวัน ตั้งแต่เวลา 08.00-18.00 น.

มูลนิธิโครงการหลวง
สถาบันวิจัยและพัฒนาพื้นที่สูง
กระทรวงเกษตรและสหกรณ์
เครือเจริญโภคภัณฑ์
ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์การเกษตร
ธนาคารแห่งประเทศไทย
gistda
ธนาคารกรุงไทย