ต้นไม้ของพ่อ "๗ ทศวรรษ พรรณไม้ทรงปลูก"
“ภาพเด็กน้อยที่กำลังเล่นดินเล่นทราย แซะหน้าดินออกเป็นร่องตื่น ๆ สองมือน้อย ๆ ที่เปรอะเปื้อนไปด้วยดิน ค่อยบรรจงปั้นแต่งดินขึ้นเป็นคันเป็นคลองให้ลดเลี้ยวเรื่อยไปเป็นทางยาว เติมน้ำลงไปให้ได้ไหลรินตามทางอย่างนั้น ดั่งเช่น แม่น้ำและลำคลอง กิ่งไม้ใบพุ่มถูกเก็บมาปลูกไว้เรียงรายตามแนวริมลำคลองที่สรรค์สร้างไว้ จนกลายเป็นป่าไม้ขนาดย่อม ๆ ริมทางน้ำอย่างงดงาม” ภาพนี้อาจจะเป็นต้นไม้ต้นแรกที่ทรงปลูก แม้อาจจะไม่ใช่กล้าไม้ที่จะหยั่งรากลึก เพื่อได้หยัดยืนและเติบใหญ่ผลิใบให้ดอกผล แต่ทว่าในพระราชหฤทัยครานั้น กิ่งไม้พุ่มใบที่ทรงปลูกเรียงรายไว้ริมคลองเหล่านั้น จะต้องเจริญเติบโตขึ้นอย่างงดงาม และแพร่ขยายสืบพันธุ์ไปได้อย่างยั่งยืนตราบนานเท่านาน จากภาพ “ทรงเล่นปลูกต้นไม้” กลายมาเป็นหลักของการทรงงานด้านการอนุรักษ์ฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม โดยมีองค์ประกอบที่สำคัญของการปลูกต้นไม้ คือ จะต้องมีผืนแผ่นดินแลสายน้ำ ทั้งดินและน้ำจะคอยช่วยโอบอุ้ม คอยหล่อเลี้ยงพันธุ์ไม้นานาพรรณให้เจริญงอกงามผลิดอกออกผล และสิ่งที่สำคัญยิ่งเหนือสิ่งอื่นใด คือ พระราชหฤทัยของพระองค์ท่าน ที่ทรงเปี่ยมล้มไปด้วยความมุ่งมั่น พระวิริยะอุตสาหะ พระเมตตา และด้วยพระมหากรุณาธิคุณล้นเกล้าล้นกระหม่อม ที่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตรได้พระราชทานให้แก่ราษฏรของพระองค์ ทั้งแนวทางพระราชดำริในเรื่องของการอนุรักษ์ดิน อนุรักษ์ทรัพยากรน้ำและป่าไม้ เพื่อที่จะฟื้นฟูสภาพผืนแผ่นดินให้กลับคืนมาซึ่งความอุดมสมบูรณ์ และยังประโยชน์สำหรับการปลูกพืชพรรณธัญญาหารต่าง ๆ ได้อย่างเหมาะสม พระองค์ท่านทรงปลูกต้นไม้ ทรงปลูกป่า เพื่อรักษาต้นน้ำลำธารให้มีน้ำไหลระรินลงไปตามห้วยละหาน ทรงจัดหาแหล่งน้ำ ลำห้วย ลำคลอง แม่น้ำแลสายธาร ทรงจัดหาแหล่งกักเก็บน้ำ ตามห้วย หนองน้ำ บึงน้ำ ฝาย ทำนบ อ่างเก็บน้ำ และเขื่อนใหญ่น้อย พระราชทานน้ำ พระราชทานแหล่งน้ำ และพระราชทานฝนหลวง ที่เป็นดังดั่งน้ำทิพย์จากฝั่งฟากฟ้าลงสู่ผืนดิน เพื่อให้ต้นไม้ที่ทรงปลูกเหล่านั้นได้เจริญเติบโตงอกงาม ผลิใบ ผลิดอกเบ่งบาน ให้ผล แลยังประโยชน์แก่อาณาประชาราษฎร์สืบไป และต้นไม้ทรงปลูกพระราชทานในวโรกาสต่าง ๆ ในแต่ละสถานที่ทั่วพื้นแผ่นดินนั้น จะเป็นเช่นดังพระราชานุสรณ์ จะเป็นต้นไม้ที่ยิ่งใหญ่และงดงามที่หยั่งรากลึกลงไปฝั่งแน่นในหัวใจของเหล่าทวยราษฎร์ชาวไทยตราบนานนิรันดร์ ที่ผ่านมาตลอดระยะเวลา 7 ทศวรรษแห่งการครองสิริราชสมบัติ พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงกอปรพระราชกรณียกิจเพื่อพสกนิกรมาอย่างต่อเนื่องยาวนาน ทรงโปรดการปลูกต้นไม้ เมื่อเสด็จพระราชดำเนินไปทรงงานและเยี่ยมเยือนราษฎรในแต่ละท้องที่ พระองค์ท่านได้ทรงพระราชทานต้นไม้ และได้ทรงปลูกต้นไม้ด้วยพระองค์เอง ทรงปลูกต้นไม้พระราชทานไว้เป็นที่ระลึกในวโรกาสที่ได้เสด็จพระราชดำเนินเยือนยังสถานที่ต่าง ๆ ทั้งนี้ก็เพื่อให้ต้นไม้ทรงปลูกเป็นต้นไม้แห่งพระราชานุสรณ์ และเพื่อเป็นแบบอย่างที่ดียิ่งในการให้ความสำคัญของการปลูกต้นไม้ เนื่องจากการปลูกต้นไม้นั้นมีคุณประโยชน์อย่างมากมายหลายสถาน โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ประโยชน์ในด้านการช่วยอนุรักษ์ดิน อนุรักษ์แหล่งน้ำและทรัพยากรป่าไม้ และให้ทุกคนได้ตระหนักถึงคุณค่าของการอนุรักษ์ฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้กลับคืนสู่ความอุดมสมบูรณ์เช่นดังเดิม พระองค์ท่านทรงปลูกต้นไม้พระราชทานไว้หลากหลายชนิด เมื่อครั้งเสด็จพระราชดำเนินไปทรงงานตามสถานที่ต่าง ๆ ทั้งในพื้นที่ของประเทศไทยและในต่างแดน พรรณไม้กว่า 100 ชนิดที่ทรงปลูก ทั้งเชื่อได้ว่ามีต้นไม้มากกว่า 350 ต้น ที่ทรงปลูกด้วยพระองค์เอง รวมถึงต้นไม้ทรงปลูกอีกมากมายหลากหลายชนิด หลาย ๆ ต้น ที่พระองค์ท่านทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้พระบรมวงศานุวงศ์ที่โดยเสด็จพระราชดำเนิน ทรงปลูกต้นไม้เป็นที่ระลึกด้วย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง พระคู่ขวัญพระบารมีของแผ่นดิน สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ ที่โดยเสด็จพระราชดำเนิน และทรงปลูกต้นไม้ไว้เคียงคู่กันในแทบทุกวโรกาสที่ได้เสด็จพระราชดำเนินไปประกอบพระราชกรณียกิจตามสถานที่ต่าง ตลอดจนถึงพระราชโอรสและพระราชธิดาทุก ๆ พระองค์ เมื่อครั้งโดยเสด็จพระราชดำเนินก็ทรงโปรดการปลูกต้นไม้ด้วยเช่นกัน อันเป็นแบบอย่างที่ดียิ่งให้แก่เหล่าพสกนิกรได้ร่วมมือร่วมใจกันปลูกต้นไม้ตามรอยเบื้องพระยุคลบาทของพระองค์ท่าน เพื่อยังประโยชน์แก่ประเทศไทยโดยส่วนรวมสืบต่อไป
ข้อมูลต้นไม้ทรงปลูกหลายชนิดยังมีความคลาดเคลื่อนกันอยู่บ้าง ข้อมูลมีความขัดแย้งไม่สอดคล้องกัน บางสถานที่ยังไม่สามารถสืบค้นหาข้อมูลชนิดพรรณไม้ที่ทรงปลูกได้ ต้นไม้ทรงปลูกบางชนิดไม่สามารถระบุวันเวลาหรือแม้แต่สถานที่ทรงปลูก หรือต้นไม้ทรงปลูกบางชนิดข้อมูลที่ระบุไว้ในป้ายชื่อพรรณไม้ทรงปลูกก็คลาดเคลื่อนจากความเป็นจริง ไม่ว่าจะเป็นชื่อชนิดของพรรณไม้ วัน เวลา สถานที่ที่ทรงปลูกต้นไม้พระราชทาน ผู้เขียนจึงขอใช้เวลาสำหรับการรวบรวมและตรวจสอบข้อมูลให้ถูกต้อง และจะได้เรียบเรียงข้อมูลต้นไม้ทรงปลูกเพื่อนำเสนอในบทความพรรณไม้ ต้นไม้ของพ่อ “7 ทศวรรษ พรรณไม้ทรงปลูก” ตามแต่ละชนิดพันธุ์ไม้ในโอกาสต่อ ๆ ไป ขอขอบพระคุณครับ กวีศิลป์ คำวงค์ รูปภาพอ้างอิง http://topicstock.pantip.com/jatujak/topicstock/2009/06/J7963812/J7963812.html http://www.manager.co.th/asp-bin/viewgallery.aspx?newsid=9490000074189&imageid=540689 http://www.aommoney.com/ pajaree/พระมหากษัตริย์นักออม-เ-2#gs.QNn=T3o https://mobile.twitter.com/Prinfanclub/status/786542439670525952/photo/1 http://headshot.tnews.co.th/contents/210048/ |